Herontwikkeling Bedrijventerreinen Nederland

Het realiseren van extra aanbod op bedrijventerreinen door herontwikkeling blijkt nog steeds niet eenvoudig, omdat er geen goed beeld is van het ruimtepotentieel en de onderliggende business case.

Vraag

Het onderwerp herstructurering van bedrijventerreinen staat bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) weer hoog op de agenda. Het ontwikkelen van nieuwe bedrijventerreinen verloopt in veel regio’s steeds moeizamer, terwijl de vraag naar kavels en bedrijfsgebouwen toeneemt Het realiseren van extra aanbod op bedrijventerreinen door herontwikkeling blijkt nog steeds niet eenvoudig, omdat er geen goed beeld is van het ruimtepotentieel en de onderliggende business case. Het ontbreek bij het ministerie aan een verdiepend inzicht in de kansen voor het versnellen van herontwikkeling van verouderde delen van bedrijventerreinen.

Achtergrond

Er worden verschillende mogelijkheden gezien voor het anders organiseren en financieren van herontwikkeling, maar er bestaat nog geen heldere filosofie over de meest succesvolle werkwijze. Er is er een sterke behoefte om meer inzicht te krijgen in:

De wijze waarop de veroudering van een bedrijventerrein gemeten kan worden
Een methodiek om met beschikbare data kansrijke zones op een terrein op te sporen
Handvatten om een proces van herontwikkeling te organiseren en financieren

Door middel van een signaalonderzoek moesten aanknopingspunten in beeld gebracht worden om op bepaalde plekken prioriteit te geven aan herontwikkeling van verouderde bedrijventerreinen.

Onze aanpak

BCI heeft een signaalonderzoek uitgevoerd binnen twee stedelijke regio’s met een tekort aan bedrijventerreinen: Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) en Stedelijke Gebied Eindhoven (MRE). In beide regio’s zijn meerdere bedrijventerreinen geanalyseerd waar de herontwikkeling aan het begin staat of waar de herontwikkeling al succesvol afgerond is.

In een uitgebreide data-analyse stonden de volgende onderzoeksvragen centraal:

Kan veroudering van een bedrijventerrein objectief gemeten worden?
Waar liggen de kansen voor herontwikkeling op een bedrijventerrein precies?
Kunnen deze kansenzones op basis van data worden afgebakend?

Aanvullend op de data-analyses zijn gesprekken gevoerd met direct betrokkenen in de regio’s van de herontwikkelingen op bedrijventerreinen. Ook zijn er kansen benoemd voor de versnelling van herontwikkeling met daarbij aandacht voor de publiek-private aanpak van het vraagstuk en de mogelijkheden van ruimtewinst en verduurzaming bij herontwikkeling.

Resultaat

De onderzoeksresultaten laten zien dat een herontwikkelingsaanpak op zoneniveau van een bedrijventerrein het beste uitvoerbaar is. Het denken én werken in kansenzones vraagt in alle gevallen uiteindelijk om maatwerk, zeker wanneer er concrete maatregelen in beeld komen in de ruimtelijke verkenning en de realisatiefase.

Een feitelijke informatiebasis kan nieuwe kansen aan de oppervlakte brengen of juist de urgentie benadrukken als er al plannen zijn. Het is mogelijk is om op basis van openbare data vier typen potentiële kansenzones op systematische wijze in beeld te brengen. De typen kansenzone verschillen op onderdelen van elkaar. Ook de rolverdeling tussen het bedrijfsleven en de overheid is verschillend.

De resultaten van het onderzoek zijn aanleiding geweest voor verschillende vervolgonderzoeken en regionale bijeenkomsten met gemeenten, ontwikkelmaatschappijen en provincies.

^{Ministerie van Economische Zaken en Klimaat}