29 oktober 2024
‘Drie jaar geleden was de logistieke markt paradijs op aarde, nu een mager zesje’
'Drie jaar geleden was de logistieke markt het paradijs op aarde, nu is het een mager zesje', zegt René Buck van Buck Consultants op de Expo Real toen hem werd gevraagd naar de stand van de logistieke markt. ‘Aarzelend economisch herstel heeft tot vraagreductie geleid.' Desondanks blijft meer ruimte voor bedrijvigheid hard nodig.
Waar drie jaar geleden de vraag naar logistiek vastgoed explodeerde dankzij de groei van e-commerce en de behoefte aan grotere voorraden, is er vandaag sprake van een scherpe daling in de opnamecijfers. ‘In de coronatijd ging het als een tierelier', zegt Buck. ‘Iedereen bestelde online en bedrijven wilden meer voorraad opbouwen. Daarna is de logistieke markt behoorlijk hard geland.’
De afgelopen jaren hebben logistieke bedrijven weinig controle gehad over de grote externe factoren die hun sector beïnvloedden. Van de coronacrisis tot inflatie, en van problemen op het Suezkanaal tot stakingen: telkens is er iets dat de logistieke sector raakt. Als doorvoerland is Nederland extra gevoelig voor deze ontwikkelingen. Dat zorgt voor aarzeling bij bedrijven en leidt tot een markt die ver verwijderd is van het ‘paradijs’ van drie jaar geleden.
Handelsoorlog?
Daarnaast speelt internationale handelspolitiek een rol in de onzekerheid. Buck legt uit dat vooral industriële bedrijven die machines en medische instrumenten bouwen, getroffen worden door politieke spanningen, zoals de dreiging van hogere importtarieven in de VS bij een eventuele herverkiezing van Donald Trump. ‘Logistiek moet het hebben van handel', aldus Buck. ‘Als Trump een importtarief van twintig procent wil opleggen, zal Europa waarschijnlijk moeten reageren. Dat kan zomaar een handelsoorlog worden.’
Naar de logistieke markt kan je kijken vanuit drie perspectieven: dat van huurders, beleggers en ontwikkelaars. Elk van deze spelers ervaart het aarzelende economisch herstel op zijn eigen manier en geen van hen doet dat met groot optimisme. Zo staan huurders onder druk van hoge huurprijzen en blijven ze onzeker over verdere uitbreiding onder de huidige economische omstandigheden. Ontwikkelaars kampen met hoge financierings- en bouwkosten, terwijl beleggers te maken hebben met hoge financieringslasten.
Herbestemmen landbouwgrond
'Nu dat het in de huidige markt wat minder gaat, moet niet de fout worden gemaakt dat er nu niet vooruit wordt gekeken', waarschuwt Buck. Er is schaarste aan nieuwe bedrijventerreinen en plannen om deze te ontwikkelen vorderen slechts moeizaam. 'Als een groot hightechbedrijf uit Taiwan zich hier wil vestigen, kan dat niet. Zo'n bedrijf gaat niet acht jaar aan procedures afwachten en gaat ergens anders heen. Daarom moeten we nu verder vooruit denken.'
Hoewel het nieuwe regeerprogramma ruimte voor bedrijvigheid belooft, blijft de vraag of deze plannen kunnen worden doorgezet, vooral gezien de macht van de BBB in provinciale besturen, die terughoudend zijn met het herbestemmen van landbouwgrond. Buck: 'Met een paar procent extra landbouwbouwgrond zou je zowel de woningnood kunnen oplossen als het probleem van een tekort aan bedrijfsruimte.'
Bron: Vastgoedjournaal, oktober 2024