Landsdelige aanpak Zero Emissie Stadslogistiek (ZES)

Vraag

Vanaf 2025 voeren 30-40 gemeenten in Nederland een Zero Emissie Zone in voor vracht- en bestelverkeer, waaronder diverse steden in Zuid-Holland. De impact van zo'n zone houdt echter niet op bij de grenzen van de gemeente en heeft ook impact daarbuiten. Daarnaast kunnen steden van elkaar leren en is het ook in het belang van ondernemers dat de uitwerking van de zones en flankerend beleid in de diverse steden op elkaar afgestemd zijn. Om die reden heeft Provincie Zuid-Holland aan BCI gevraagd een regionale uitvoeringsagenda ZE Stadslogistiek (kortweg ZES) op te stellen. Deze agenda moet de diverse gemeentelijke plannen aanvullen en ondersteunen.

Achtergrond

In het kader van BO-MIRT afspraken is afgesproken dat diverse regio’s landsdelige aanpakken ZES ontwikkelen. Provincie Zuid-Holland was de 3de regio die voor deze opgave stond. Andere landsdelen waren Gelderland en Overijssel en Noord-Nederland. Later zijn ook regionale agenda’s uitgewerkt voor Noord-Holland en voor het SmartwayZ.NL gebied in Brabant/Limburg. Bij een aantal van deze uitwerkingen was BCI eveneens betrokken.

Onze aanpak

Onze uitdaging voor de regio Zuid-Holland was om een aanpak te ontwikkelen, die complementair was aan de bestaande programma’s in de regio. De regionale aanpak moest juist inzetten op vraagstukken die individuele gemeenten lastig zelf op kunnen pakken, de gemeentegrenzen overschrijden of inzetten op kennisdeling tussen gemeenten. Daarbij was het in de uitwerking van maatregelen/acties ook van belangdicht te blijven bij ieders rol/kerntaak. Voor deze regio hebben we daarom ingezet op:

  • Ruimtelijke consequenties van Zero Emissie en stadshubs
  • Borgen regionale afstemming & regie
  • Snelle uitrol van Laadinfra voor stadslogistiek
  • Versterken van inkooprol gemeenten
  • Bouwlogistiek
  • Smart logistics

Resultaat

Het eindresultaat is een landsdelige agenda ZES met als doel ‘integrale regionale agenda die bijdraagt in de transitie naar emissievrije en slimme stadslogistiek in Zuid-Hollandse steden’.

Deze agenda is ingericht langs een viertal inhoudelijke sporen, hieronder benoemd, waaraan steeds enkele acties gekoppeld zijn:

  1. Regionale afstemming van ruimtelijk economisch beleid faciliteert de transitie naar een emissievrij stadslogistiek systeem. Vanuit het doorlopen traject bleek dat voor succesvol ZE het randvoorwaardelijk is dat er regionaal wordt inzet op logistieke ruimte: gemeenten zien zich geconfronteerd met een sterk groeiende ruimtevraag voor hubs/overslag buiten de dure en schaarse meters in de steden. Dit vereist regionale afstemming.
  2. Overheden als Launching customer: overheden kunnen een belangrijke rol spelen in de transitie naar ZE vanuit hun inkoop- en aanbestedingsrol door hierin al eisen op te nemen rond emissievrije mobiliteit en koplopers te bevoordelen. Met dit spoor wordt kennis op dit vlak uitgewisseld tussen gemeenten in Zuid-Holland om zo deze rol als launching customer verder in te kunnen vullen maar ook om hierin af te stemmen. Voorkomen moet worden dat eisen per gemeente sterk uiteenlopen zodat de markt daar lastig op in kan spelen
  3. Het is van ontzettend groot belang dat de logistiek straks kan beschikken over voldoende laad- en vulinfrastructuur voor ZE voertuigen. Gemeenten werken daarom samen en met het bedrijfsleven aan oplossingen om slim om te gaan met laadinfra en beschikbaarheid te vergroten
  4. Smart Logistics kan, als laatste, als enabler fungeren voor efficiënte en emissieloze stadslogistiek. Door slimme toepassingen en koppelingen tussen bijv. Wegbeheerders en logistieke gebruikers kan er een optimalere benutting plaatsvinden van infrastructuur en logistieke voertuigen.

De complete agenda is hier te vinden: https://www.move-rdh.nl/PageByID.aspx?sectionID=184882&contentPageID=2045790&forcedownload=true

Tevens is een interactieve kaart gemaakt van de (stads)logistieke initiatieven in de regio: https://Logistieke initiatieven Zuid-Holland (arcgis.com)